Τα “εκ γενετής” σημάδια είναι έγχρωμα σημάδια πάνω ή κάτω από το δέρμα που εμφανίζονται κατά τη γέννηση ή αναπτύσσονται αργότερα.

Τα περισσότερα σημάδια είναι ανώδυνα και ακίνδυνα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, μπορούν να προκαλέσουν επιπλοκές ή συνδέονται με παθήσεις και για αυτό είναι προτιμότερο όλα τα εκ γενετής σημάδια να ελέγχονται από τον κατάλληλο ιατρό.

Πώς προκαλούνται τα εκ γενετής σημάδια;

Δεν είναι πάντα γνωστό πώς προκαλούνται τα εκ γενετής σημάδια, αλλά συνήθως δεν είναι κληρονομικά. Είναι πιθανό να προκληθούν από συσσώρευση κυττάρων που παράγουν χρωστική ουσία στο δέρμα ή από αιμοφόρα αγγεία που δεν αναπτύσσονται κανονικά.

Ποιοί είναι οι κύριοι τύποι;

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι εκ γενετής σημαδιών: τα αγγειακά σημάδια και οι καφέ κηλίδες.

• Τα αγγειακά σημάδια

Προκαλούνται από αιμοφόρα αγγεία που έχουν συσσωρευθεί σε ένα σημείο του δέρματος. Εμφανίζονται κυρίως στην περιοχή της κεφαλής και του λαιμού και έχουν συνήθως κόκκινο, ροζ ή μοβ χρώμα.

Αιμαγγειώματα-κηλίδες χρώματος ‘σολωμού’ –  Είναι κηλίδες κόκκινου, ροζ ή σομόν χρώματος που μπορεί να εμφανιστούν στον αυχένα, στο μέτωπο, στα βλέφαρα ή ανάμεσα στα μάτια. Πρόκειται για το πιο συνηθισμένο είδος αγγειακού σημαδιού και εμφανίζεται στο 50% των μωρών, περίπου. Αυτά τα σημάδια ξεθωριάζουν, συνήθως, με το πέρασμα του χρόνου.

Βρεφικό αιμαγγείωμα – Τα αιμαγγειώματα είναι κηλίδες ροζ ή κόκκινου χρώματος, που αναπτύσσονται μέσα στο πρώτο έτος της ηλικίας και έπειτα σβήνουν με τον καιρό. Μερικές φορές βρίσκονται βαθιά μέσα στο δέρμα, οπότε αυτό μπορεί να ‘παίρνει’ χρώμα μπλε ή μοβ.

Ερυθροχρωματικές κηλίδες – Πρόκειται για μόνιμα σημάδια εκ γενετής, ροζ χρώματος αρχικά, το οποίο αλλάζει σταδιακά σε σκούρο κόκκινο ή ακόμα και μοβ χρώμα, καθώς το παιδί μεγαλώνει. Πιο συχνά, εμφανίζονται στο πρόσωπο και τον λαιμό, αλλά είναι πιθανό να εκδηλωθούν και σε άλλα σημεία του σώματος, τα οποία ενδέχεται να παχύνουν ελαφρώς και να αναπτύξουν ανώμαλη επιφάνεια.

• Οι καφέ κηλίδες

Προκαλούνται από επιπλέον κύτταρα που παράγουν χρωστική ουσία στο δέρμα και έχουν συνήθως καφέ χρώμα.

Καφεγαλακτόχροες κηλίδες – Κηλίδες που έχουν χρώμα ‘ανοιχτό’ καφέ. Είναι πολύ κοινές και μπορεί να εμφανιστούν σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος. Πολλά παιδιά έχουν μια ή δύο από αυτές, όμως αν παρατηρήσετε περισσότερες από έξι, θα πρέπει να επισκεφθείτε το ιατρό σας και να εξετάσετε την περίπτωση να πρόκειται για σημάδι νευροϊνωμάτωσης.

Μογγολικές κηλίδες – Είναι μεγάλες κηλίδες, μπλε ή γκρίζου χρώματος, που συχνά συγχέονται με μώλωπες. Συνήθως παρατηρούνται στους πιο σκουρόχρωμους τύπους δέρματος και εμφανίζονται χαμηλά στην πλάτη ή στους γλουτούς, στα πόδια και στα χέρια. Τα σημάδια αυτά τείνουν να ξεθωριάζουν κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας και δεν χρήζουν καμίας θεραπείας.

Συγγενείς μελανοκυτταρικοί σπίλοι – Εμφανίζονται από τη στιγμή της γέννησης και είναι μεγάλες, σκουρόχρωμες ελιές που συνήθως εντοπίζονται στο κεφάλι ή στον κορμό. Είναι αρκετά κοινοί αλλά τα παιδιά που έχουν συγγενείς με μελανοκυτταρικούς σπίλους, μεγάλου μεγέθους, αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του δέρματος στην ενήλικη ζωή τους και γι’ αυτό θα πρέπει να βρίσκονται υπό παρακολούθηση.

Είναι απαραίτητη η θεραπεία για τα εκ γενετής σημάδια;

Τα περισσότερα σημάδια είναι αβλαβή, αλλά σε κάθε περίπτωση, κρίνεται απαραίτητη η αξιολόγησή τους από δερματολόγο.

Σε αντίθεση με το όνομά τους, τα εκ γενετής σημάδια δεν εμφανίζονται πάντα τη στιγμή της γέννησης, όπως για παράδειγμα το αιμαγγείωμα που αναπτύσσεται μερικές εβδομάδες μετά τη γέννα.
Έτσι, αν παρατηρήσετε κάτι ασυνήθιστο στο δερματάκι του μωρού σας μην παραλείψετε να επικοινωνήσετε με τον παιδίατρό σας και να του δείξετε το σημάδι που παρατηρήσατε στην επόμενη επίσκεψη.